HAI SUY TƯ

Mai Tá

Suy tư tuần 14 thường niên năm nay, có giòng thơ những ngâm rằng:

“Ôi ngông cuồng, ôi rồ dại, rồ dại!

Ta đi thuyền trên mặt nước lòng ta.

Ôi ngông cuồng, ôi rồ dại, rồ dại!

Ta cắm thuyền chính giữa vũng hồn ta.”

Thơ ngâm rồi, người lại hát đôi lời thân-thương, lưu-luyến như bảo rằng:

“Ngồi nghe anh hát thiên tình ca,” “Ngỡ như đất trời giao hòa. Và tai nghe thấy một rừng âm vang khúc hát dâng đời ta.”

Thật ra thì, có ngồi nghe em ngâm thơ hay ca hát những lời đầy tình-tự, cũng chỉ để cảm-thông với như thế cũng để chuyển đến người anh, người chị ở chốn Nước Trời trần-gian đang cảm-nghiệm một đời người ra như thế.

Như thế, là để hiệp-thông với tất cả dân con Đạo Chúa, trong những tháng ngày dài của cuộc đời, ở nơi đây, chốn Nước Trời này, mà thôi.

Mai Tá

từ Sydney vẫn hiệp thông thân-thương với mỗi người và mọi người ở đây đó.

Suy Tư Tin Mừng Tuần thứ 14 thường niên năm C 03/7/2016

Tin Mừng (Lc 10: 1-1. 17-20)

Một hôm, Chúa Giêsu chỉ định bảy mươi hai người khác, và sai các ông cứ từng hai người một đi trước, vào tất cả các thành, các nơi mà chính Người sẽ đến. Người bảo các ông:

 “Lúa chín đầy đồng mà thợ gặt thì ít. Vậy anh em hãy xin chủ mùa gặt sai thợ ra gặt lúc về. Anh em hãy ra đi. Này Thầy sai anh em đi như chiên con đi vào giữa bầy sói. Đừng mang theo túi tiền, bao bị, giày dép. Cũng đừng chào hỏi ai dọc đường. Vào bất cứ nhà nào, trước tiên hãy nói: “Bình an cho nhà này!” Nếu ở đó, có ai đáng hưởng bình an, thì bình an của anh em sẽ ở lại với người ấy; bằng không thì bình an đó sẽ trở lại với anh em. Hãy ở lại nhà ấy, và người ta cho ăn uống thức gì, thì anh em dùng thức đó, vì làm thợ thì đáng được trả công. Đừng đi hết nhà nọ đến nhà kia₈ Vào bất cứ thành nào mà được người ta tiếp đón, thì cứ ăn những gì người ta dọn cho anh em. Hãy chữa những người đau yếu trong thành, và nói với họ:”Triều Đại Thiên Chúa đã đến gần các ông.” Nhưng vào bất cứ thành nào mà người ta không tiếp đón, thì anh em ra các quảng trường mà nói: “Ngay cả bụi trong thành các ông dính chân chúng tôi, chúng tôi cũng xin giũ trả lại các ông. Tuy nhiên các ông phải biết điều này: Triều Đại Thiên Chúa đã đến gần.” Thầy nói cho anh em hay: trong ngày ấy, thành Xơ-đôm còn được xử khoan hồng hơn thành đó.”

Nhóm Bảy Mươi Hai trở về, hớn hở nói: “Thưa Thầy, nghe đến danh Thầy, cả ma quỷ cũng phải khuất phục chúng con.” Đức Giêsu bảo các ông: “Thầy đã thấy Xatan như một tia chớp từ trời sa xuống. Đây, Thầy đã ban cho anh em quyền năng để đạp lên rắn rết, bọ cạp và mọi thế lực Kẻ Thù, mà chẳng có gì làm hại được anh em. Tuy nhiên, anh em chớ mừng vì quỷ thần phải khuất phục anh em, nhưng hãy mừng vì tên anh em đã được ghi trên trời.”

 “Ôi ngông cuồng, ôi rồ dại, rồ dại!

Ta đi thuyền trên mặt nước long ta.

Ôi ngông cuồng, ôi rồ dại, rồ dại!

Ta cắm thuyền chính giữa vũng hồn ta.”

(Dẫn từ thơ Hàn Mặc Tử)

Ngông cuồng và rồ dại. Ai dám bảo, thế đó là thái-độ của riêng ta. Ngông cuồng và rồ dại, vẫn có thể là lối sống của nhiều người. Những người “nằm chờ sung rụng” như truyện kể, ở dưới.

Trình thuật, nay cũng đề cập đến một dại khờ. Thứ khờ dại chẳng ai muốn có, là dại và khờ của những người vẫn cứ cư xử với lời của Chúa theo thói “nghe qua rồi bỏ”. Nghe, thì cũng có nghe đấy, nhưng chẳng tha chẳng thiết chuyện đưa Lời Ngài vào hiện thực. Lời Chúa nhắn, nay chừng đã nghe quen: “lúa chín đầy đồng, mà thợ gặt thì ít.”

Rõ ràng là, lời Chúa phù hợp với tình huống cuộc sống của dân con, thời tiên khởi. Là cộng đoàn nhỏ, dân con Chúa vẫn phải chung đụng sống với đoàn người hầu hết là dân ở ngoài. Những vị ấy, thường dị đoan mê tín, tin vào thuyết “định mệnh đã an bài”, khó chữa. Thời ấy, Hội thánh tương tự như hạt cải nhỏ bé; như dúm men trong bột đầy ắp niềm tin khác biệt. Khác, ở ảnh hình lúa chín đầy đồng, mà thợ gặt chuyên chăm, thì lại ít. Rất ít, vào thời Chúa sống. Thời, mà dân con theo Ngài vẫn là thợ gặt quí giá nơi cánh đồng truyền Đạo, tràn ngập những đợi mong, được thuyết giảng.

Cho đi, dân con nhà Đạo mình có triển vọng và ý thức trở thành thợ gặt trong khả năng mong ước, của chính mình. Thợ gặt đích thực, không duy nhất chỉ mỗi giám mục/linh mục/tu sĩ, hoặc nữ tu, thôi. Thánh Phaolô kia, là ví dụ rất cụ thể cho sự “rồ dại” mà người ngoại vẫn gán cho dân con nhà Đạo, rất hiển nhiên. Sự dại khờ của người nghe Lời Chúa trên đây, không như nhà triệu phú được kể, chỉ muốn làm chyện thật dễ, để rồi chẳng còn tâm trí mà nhận lời mời từ Đức Chúa. Chẳng nhận làm thợ gặt cho cánh đồng đầy lúa; dù chỉ với tư cách giáo dân chân phương, khiêm hạ.

Theo sự hiểu biết của mọi người, khi lĩnh nhận ơn thanh tẩy gia nhập đàn con của Chúa, người người đều đã nhận trong bài sai Chúa ủy thác. Nhận, là quyết sống thực những điều Ngài dạy dỗ. Quyết sống và rao truyền Lời Chúa gồm tóm Tin-vui-an-bình. Tin vui, vì được dạy, là: hãy khởi đầu hành trình đưa dẫn các người anh/người chị trong cộng đoàn kẻ tin vào với cuộc sống an bình, hài hoà. An-bình hài- hòa, là sống cả với người ở bên trong cũng như bên ngoài nhà Đạo. Sống an bình hài hoà như thế, đòi hỏi các kẻ tin phải biết canh cải cuộc đời mình.

Canh cải, để sống theo điều được Chúa nhủ khuyên, nơi sách thánh. Canh cải, là bởi nếu không, tất cả sẽ bị phê bình chỉ trích, như Mahatma Gandhi có lần từng nói: “Tôi sẽ hứng nhận từng giọt vắn giọt dài nơi giếng rửa của Đạo Chúa, nếu tôi thấy được những người trong Đạo biết sống điều Thầy của họ khuyên bảo.”

Đây, là điều thánh Phaolô tông đồ từng khẳng định khi thánh nhân có thư cho cộng đoàn kẻ tin ở Galát: “Anh chị em hãy cùng nhau trở nên thụ tạo đã đổi mới.” (Gl 6: 14-18) Bởi, nếu không canh cải trở thành người đổi mới, thì Bí tích Thanh Tẩy sẽ không còn giá trị và Đạo Chúa sẽ kết cuộc ở cuối đường hầm, đầy tăm tối. Đạo của Ngài, đích thực là đường lối hữu hiệu giúp những ai theo Ngài, biết canh cải chính mình để trở thành người mới. Mới vừa thay da đổi thịt. Thay, như lời Đức Kitô vẫn khuyến cáo, vào mọi lúc. Đổi, để sống cuộc đời trọn vẹn, trung thực hơn. Sống trọn vẹn và trung thực hơn, với lòng thương biết quan tâm đến mọi người. Biết sống an bình, tự do.       

Rõ ràng, bằng vào trình thuật hôm nay, Chúa lại nhắc:“Các con đừng mang theo túi tiền. Bao bị. Giầy dép…” (Lc 10; 2). Nói thế, là bởi an toàn Ngài đem đến cho mọi người không nhất thiết sẽ hiển hiện nơi những gì mình đang có, như: tiền tài, nhà cửa, công cuộc đầu tư, tín dụng… An toàn thực sự không gắn liền quyền bính, chức vụ hoặc ảnh hưởng mình đang có, với người khác. An ninh/an toàn thực sự, nằm ở nội tâm con người. Không ai và không hoàn cảnh nào có thể cất nó, bỏ đi được.

Mặt khác, sự an ninh/an toàn, là cụm từ được lập đi lập lại nhiều lần trong cả 3 bài đọc. Với Isaya, thì:“Ta sẽ làm cho bình an chảy đến với nó như con sông.” (Ys 66: 12). Còn thánh Phaolô, lại vẫn chúc:“Bình an và lòng thương xót đối với những ai rập theo quy tắc đó.” (Gl 6: 16). Quả là, an ninh/an toàn sẽ không tùy thuộc tình hình ở ngoài đời. Nhưng, vẫn là sự an bình/an vui Chúa đã cảm nghiệm ở vườn Cây Dầu, Ngài cầu nguyện. Và, là sự an bình mà thánh Phaolô đã chia sẻ cùng với thập giá của Chúa.

Thành thử, công tác và phần vụ Chúa gửi dân con nhà Đạo, vẫn là: “đem bình an đến chốn u sầu”. Bình an của cuộc sống hài hoà không còn căng thẳng, giận hờn hoặc tham vọng làm giầu, làm lớn. Tức, vừa làm vừa reo vang những hời hợt chóng qua của tiền tài, dục vọng hoặc vật chất. Lời mời gọi nay Chúa gửi đến với các thợ gặt trần gian ở xã hội nhiễu nhương ta đang sống. Đó là lời mời khẩn thiết ta hãy dấn bước ra đi. Ra đi, mà cải hoán xã hội trần gian thành chốn tràn ngập giá trị cao quý, của Phúc Âm. Lời gọi mời mà chỉ ít người biết đáp ứng. Bởi, họ vương vấn quá nhiều vào những thứ gây lo toan, bịn rịn.

Lời mời gọi: “Các con hãy đi!”  Tức, cứ đi mà rong ruổi chốn bụi trần. Rong ruổi, để đem Chúa đến với mọi người. Và, cùng đi. Cùng nhau rao truyền Lời Chúa. Cùng sống thực Lời Ngài dặn dò, từ nhiều năm. Và, như bẩy mươi hai môn đồ của Ngài khi trước, nay ta cũng ra đi. Đi, để rồi sẽ trở về, với lòng vui mừng hớn hở, mà nói: “Thưa Thầy, nhân danh Thầy thì cả ma quỷ cũng đã vâng phục chúng con.” (Lc 10: 17).

Hôm nay cũng thế, khi đón nhận lời mời từ Thầy Chí Thánh mà ra đi, ta sẽ hái/sẽ gặt thật nhiều đồng lúa chín. Sẽ hân hoan hát bài ca an-bình như người nghệ-sĩ khi xưa vẫn hát:

“Ngàn lời ca dâng lên say sưa,

Dù bình-minh hay trong đêm mưa

Ta hát vang vang ngập muôn lối

Gió mát lác đác hương quê êm dâng

Có tiếng ríu rít rì rào chào mừng

Mừng tự-do về trên quê hương.” (Văn Phụng – Ta vui ca vang)

Vâng. Con tim đã đổi mới, thì người người sẽ hát lời chào mừng tự-do. Tự-do và an-bình, nay đến với người anh, người chị đã chọn lựa theo Chúa ra đi về cánh đồng ngập tràn những lúa chín. Ở nơi đó, không còn những ngông-cuồng/rồ-dại, khi xưa nữa. Nhưng đã vui, đã an-bình vì có đổi mới, yêu thương, đỡ đần hết mọi người, trong cũng như ngoài nhà Đạo.

Lm Richard Leonard sj biên-soạn – Mai Tá lược dịch.

Chuyện phiếm đọc trong tuần thứ 14 mùa thường niên C 03/7/2016

 “Ngồi nghe anh hát thiên tình ca,” “Ngỡ như đất trời giao hòa. Và tai nghe thấy một rừng âm vang khúc hát dâng đời ta.” (Nhạc ngoại quốc – Lời Việt: Nỗi Đau Dịu Dàng)

(Mt 23: 11-12)

Mấy hôm nay, gặp ngày trời mây trong sáng, mà lại nghe anh/chị hát khúc “thiên tình ca” như thế thì bần đạo đây thấy đời bỗng nhiên tuyệt đẹp. Đẹp nhiều và đẹp lắm, chí ít là khi thấy câu hát những ca-tụng “đất trời giao-hoà”, “một rừng âm vang khúc hát dâng đời ta”, nữa.

Chả nói giấu gì bạn đọc và cả những bạn không chịu đọc, rằng thì là: đất trời của ta, ít khi nào chịu giao hoà, hết ráo trọi. Và, rừng của ta cũng ít khi “âm vang khúc hát dâng đời” người và đời ta, bao giờ hết. Gọi là ít khi nghe như thế, rồi lại nghe câu hát tiếp những lời “bóp nát” rất như sau:

 “Bóp nát sức sống em bằng tiếng ca” “Bóp nát sức sống em qua điệu nhạc Bằng lời dịu dàng anh giết em, giết chết trái tim em Bằng tiếng ca ru em trong u mê, và xót xa nhắm mắt với nỗi đau Ngọt lịm da.”

(Nhạc ngoại quốc: Killing me softly with his song)

Nghe nhạc ngoại quốc có giòng nhạc thong thả rất êm ả chứ đâu “lã chã” đầy những lời “bóp nát sức sống”, đến như thế. May thay! Mấy câu tiếp nghe cũng không đến nỗi nào, như sau:

Cỏ cây muôn loại đều hân hoan Nhưng riêng em tưởng như anh

Bóp nát sức sống em bằng tiếng ca Bóp nát sức sống em qua điệu nhạc Bằng lời dịu dàng anh giết em, giết chết trái tim em Bằng tiếng ca ru em trong u mê, và xót xa nhắm mắt với nỗi đau Ngọt lịm dạ.”

(Nhạc ngoại quốc: Killing me softly with his song- bđd)

 Kể lể hơi dài giòng như thế, là để dẫn nhập đôi câu quyết bảo rằng: trong đời người, và cả đời nhà Đạo, lại có nhiều điều nghe qua bỗng thấy như bị “bóp nát sức sống” của mọi người. Thôi thì, đã trót nghe nhạc rồi, xin cứ tiếp tục nghe cho hết, rồi hẵng tính. Vậy thì, mời bạn và mời tôi, ta nghe tiếp cho hết nhưng câu như:

Rồi khi cơn sốt đun tình tôi Bỗng theo cõi nhạc xa vời Và anh lên tiếng gọi hồn em đang khóc bên con vực sâu Hãy mau lên đường về uyên uyến Khi nghe thân xác nài van

 ***

Giờ đây ai hát thiên tình ca Khiến tôi thêm nhiều xa lạ Lời ca âu yếm vỗ về êm nhưng vẫn thấy xa thật xa Thiếu anh khúc nhạc thành vô duyên Tim em vẫn còn nghe.”

(Nhạc ngoại quốc: Killing me softly with his song)

Nghe thế rồi, nay mời bạn và mơi tôi ta đi vào chuyện Đạo, có những vụ việc rất “lạo xạo” như sau:

Vừa rồi, bần đạo gặp được ông bạn già tên là Nguyễn Văn Tạ, cựu sinh viên “Giáo Hoàng Học Viện ĐàLạt” đến gần bên gạn hỏi: Này, anh đã đọc bài của tác giả Ralph Woodrow hỏi rằng: Ông Phêrô có là vị Giáo Hoàng La Mã đâu tiên không? Anh thấy bài ấy thế nào?

Nghe hỏi, bần-đạo thấy bỗng dưng chột dạ, bèn lần lữa, khất hẹn với anh bạn già rằng thì là: để tớ kiếm giờ đọc xong, rồi sẽ tính. Nói của đáng, đọc rồi mới thấy: Ôi thôi rồi, nồi xôi! Bài viết xem ra: rất ư là … nổi cộm. Thôi thì, xin bạn và tôi cứ để bần đạo đây tìm dịp thông và dịch cho chuẩn-xác rồi sẽ thưa thốt sau.

Thôi thì, quí bạn đang đọc những hàng chữ này nếu nghe có chói tai hoặc trái khuấy thế nào cũng cứ xin để đó, hạ hồi phân-giải nhé. Nhưng, trước khi dịch và thuật cho thông, xin bầu bạn hãy cùng tôi nghe thêm câu truyện kể khá đáng kể, để cho “nhẹ lòng tướng quân”, rồi sẽ tính.

Truyện kể, là kể những điều như sau:

“Ngày 31/5/2016 vừa qua, tại bệnh viện Koln ở Đức đã có một trái tim nhỏ ngừng đập ở tuổi 77. Một người ra đi ở tuổi gọi là thất thập cổ lai hy, điều đó có gì để gây xôn xao! Vì trên hành tinh này mỗi ngày có hơn 150,000 người từ trần với nhiều nguyên nhân!

            Nhưng đây là một tin gây rúng động cho nhiều cộng đồng, đặc biệt là người VN di tản hiện đang sống tại Đức, vì người đó  là Tiến sỹ Rupert Nudeck, một nhà thần học Thiên-chúa-giáo, một nhà báo, nhà hoạt động xã hội.

            Rupert Nudeck, ông là ai?

            Thú thật trước đây, Anh Tri đây cũng chưa biết đến tính danh của ông, nhưng tình cờ  nhận một email của một cộng đồng người Việt ở Đức đang kêu gọi nhau đến dự lễ cầu nguyện ông vào ngày 14/6/2016, tôi mới tò mò tìm hiểu tại sao  một người Đức qua đời mà cộng đồng người Việt lại xôn xao báo tin và kêu gọi nhau đến nơi sẽ an táng ông để dự lễ tưởng niệm vậy!

            Càng tìm hiểu về ông tôi lại càng say mê và ngưỡng mộ về những gì ông đã làm cho đồng bào của tôi trong thập niên1970s, khi hàng ngày ở miền Nam có hàng trăm người vượt biển đi tìm cuộc sống tốt đẹp hơn cho họ!

            Thời đó, do phương tiện truyền thông bị hạn chế, cũng như tin tức về người vuợt biên rất nhạy cảm theo quan điểm của nhà cầm quyền, nói chung chưa có face book, Twitter… như thời bây giờ! Nên những vụ đắm tàu, cướp biển tấn công, hãm hiếp người di tản, một số nước châu Á cho tàu quân đội ra xua đuổi tàu chở thuyền nhân khi vào lãnh hải của họ… ít người biết đến!

            Nhưng lúc đó, ở các nước phương Tây tin tức này là thời sự, nó cũng như cảnh ta đang xem trên tivi mới đây về những  người dân Somali, Lybia vượt biên chết hàng loạt trên biển! Tình cảnh thê lương cùng đường bị xua đuổi  như tội đồ đã đánh động trái tim của tiến sỹ Rupert Nudert. Nó thúc đẩy ông dấn thân hành- động bằng cách kêu gọi chính quyền Đức, cộng đồng xã hội,tôn giáo, các  bằng hữu hãy cứu  giúp những thuyền nhân VN đang bị nạn như thuyền hết xăng dầu, lương thực,  chết máy,  bị cướp bóc đang lênh đênh trên biển! 

            Khi bị nhà cầm quyền từ chối, ông không nản lòng mà đã cầm cố ngôi nhà của mình, kêu gọi bạn bè thân nhân góp tiền của để đóng thuyền ra khơi cứu người Việt Nam! Câu chuyện về người có trái tim nhân ái này được ông Franz Alt, sau này là giám đốc đài truyền hình Baden kể lại vô cùng ấn tượng đối với tôi: “Ông ấy gõ cửa xin tôi phát lời kêu gọi cộng-đồng, tôi bảo không thể làm thế được, vì một ý-kiến cá-nhân!”. Ông ấy kêu gào: “Chẳng lẽ chúng ta cứ nhìn thảm- cảnh như vậy mỗi ngày sao?” tôi trả lời: “Tôi có thể làm được gì?” ông trả lời: “Tôi có thể cầm-cố ngôi nhà đang ở để khởi-sự cho chuyến đi biển”. Tôi đành nhượng bộ trước quyết tâm của con người này và cho ông ấy 2 phút để phát song!!!

            Đúng vậy, sau lời kêu gọi trên đài, chỉ 3 ngày sau cả nước Đức đã hưởng ứng với số tiền đóng góp lên đến 1.3 triệu mác (tiền Đức thời bấy giờ)- để thuê chiếc tàu CAP ANAMOUR đầu tiên ra khơi vào ngày 9/8/1979 với sứ mệnh cao cả là cứu vớt người VN gặp nguy khốn trên biển Đông! Tiếp theo đó, là thêm 2 chiếc Cap Anamur được hạ thủy nhờ vào sự ủng hộ của những người có lòng từ tâm!

            Trong thời gian 7 năm hoạt động (1979-1986) tổ chức Cap Anamour đã cứu vớt được 11.300 người vượt biển trên 223 chiếc ghe/thuyền và hầu hết được định cư tại nước Đức! Để làm được việc này chính ông, cùng với nhà văn Heinrich Boll, đoạt giải Nobel năm 1972, cùng thân hữu đã thuyết phục thành công chính quyền Đức cho thuyền nhân Việt Nam được nhập-cư vào nước này! Được biết, ngoài việc cứu giúp cho người Việt; tổ chức do ông sáng lập đã có nhiều hoạt động giúp đỡ nạn nhân chiến cuộc tại Somali, châu Phi, Afganistan, Pakistan. Để tỏ lòng trân trọng công lao to lớn của ông mà nhà cầm quyền Đức đã tặng ông huân-chương Chevalier cao quý, nhưng ông đã hai lần từ chối nó.

            Chính ông đã đánh động lương tâm nhiều người, trong đó có người Mỹ và người Việt Nam sống tại Mỹ! Năm 1979, chính tổng thống Mỹ Jimmy Carter đã ra lệnh cho 5 tuần-dương-hạm đi cứu-vớt các thuyền-nhân và cho họ được nhập cư vào đất Mỹ!

            Hãy tưởng tượng, từ 11.300 người suốt từ năm 1979 đến nay cũng gần 40 năm, số người như thế đã tăng lên biết bao nhiêu? Nếu tính luôn việc họ bảo-lãnh người thân từ Việt Nam sang, thì hẳn có hàng chục ngàn số phận đã đổi thay từ cơ-duyên này!

            14/6 năm nay, sẽ diễn ra lễ tưởng-niệm một con người vĩ-đại, nói như lời của ông thị-trưởng thành-phố nơi ông qua đời, rằng: “ông Rupert Nudeck đã làm công việc cao-cả của con người, là cứu- vớt nhiều mạng người. Nước Đức rất tự-hào về ông!”

            Sẽ còn nhiều người Việt-Nam và con cháu họ chịu ơn cứu-tử của ông từ khắp nơi trên nước Đức đến dự lễ tưởng-niệm! Sẽ có nhiều lời tri ân, cảm phục tấm-lòng nhân ái của ông! Riêng tôi, dù không là thuyền nhân trên các chuyến tàu thập-tử-nhất-sinh đó, tôi vẫn ngưỡng mộ ông như một nhân cách cao quý, một trái tim vĩ đại! Ông sẽ sống mãi trong lòng của những người tử tế biết trân quý tinh cảm, có lòng nhớ! 

Tôi cũng muốn chia xẻ thêm tin về thời niên thiếu của ông: Lúc còn bé, thời đệ nhị thế chiến, ông và gia đình đã nhỡ một chuyến tàu tỵ nạn và chuyến tàu xấu số đó trúng thuỷ lôi của hồng quân Liên-xô chìm ngoài biển mang theo hơn 9000 người. Có lẽ biến cố này đã gây ấn tượng lớn với cậu để khi trưởng thành nó đã thôi thúc ông làm nghĩa cử gì đó cho nạn-nhân trên biển cả chăng?

            Vĩnh-biệt tiến-sỹ Rupert Nudeck! Ông đã ra đi về nơi thanh-nhàn sau khi làm được công việc tốt đẹp của Thượng-Đế, là: đem sự sống lần thứ hai cho hàng chục ngàn người! Và nhờ đó ông trở thành bất-tử!” (Anh-Tri 7/6/2016) 

Với nhà Đạo, thì chắc hẳn Ts Rupert Nudeck đã là thánh-nhân được sống cạnh bên Thiên-Chúa ngay khi ông nhắm mắt lìa đời! Ghi lại câu truyện về bậc vĩ-nhân rất ân-cần với nhiều người, là để sánh-ví và tưởng/nhớ các vĩ-nhân khác, trong đời người. Chí ít, là đời người đi Đạo. Nói xa/nói gần, chi bằng nói thẳng/nói thật. Và, nói thật đây, là nói về vĩ-nhân nhà Đạo mà mọi người có thói quen gọi ngài là Đức Giáo Tông, hay Đức Giáo-hoàng của La Mã.

Nói về Giáo hoàng của nhà Đạo, nhiều người vẫn nói nhiều và nói quá lời, để đến nỗi quên cả lịch-sử hoặc sự-tích về nhân-vật vĩ-nhân, vĩ-đại ấy. Nên, hôm nay, có đề-nghị với tôi và với bạn, rằng: ta nên có một chút gọi là “đôi giòng lịch-sử” cũng rất lịch-sự để rồi nói thật và nói thẳng về nhân-vật mà ta quen gọi là Đức Giáo-Tông hay Giáo-hoàng của Công-giáo, như sau:

“Theo đạo-lý/tín-điều của Công-giáo thì “đầu não” của Giáo-hội ở dưới thế và là người kế-vị của thánh Phêrô. Vốn tin là thế, người đi Đạo cứ nghĩ là Đức Kitô đã chỉ-định thánh Phêrô là vị Giáo-hoàng tiên-khởi và đã đi Rôma nhậm-chức cùng làm việc tại nơi đó, suốt 25 năm. Nhưng, hỏi rằng sách thánh có chỗ nào nói về chức-năng của vị Giáo-hoàng, hoặc Giáo-Tông như thế không? Và, tín-hữu thời tiên-khởi có công-nhận thánh Phêrô là thế chứ?

 Ngược lại, Kinh thánh rõ ràng cho thấy rằng: khi xưa, thành-viên Hội-thánh đều có chức-năng đồng đều, và Đức Kitô mới là “đầu não” của Giáo-hội mọi thời, chứ không phải Đức Giáo Hoàng, như thánh Phaolô có viết ở thư Êphêsô đoạn 5 câu 23.

 Trong Tân Ước, có lần thánh Giacôbê và Gioan đến gần Đức Giêsu hỏi xin Ngài cho mỗi vị được ngồi bên phải và bên trái Ngài nơi Vương-quốc của Ngài. Nên nhớ, ở các nước Đông-phương, hai vị bộ-trưởng quan-trọng đều ngồi bên tay phải và tay trái của nhà vua.

 Giả như điều mà Đạo Công-giáo La Mã chúng ta nói đúng, thì: xem ra Đức Giêsu đã phải cắt nghĩa là Ngài đã dành chỗ bên tay phải cho ông Phêrô và không có ý-định đặt ai bên tay trái hết.. Nhưng ở đây thì ngược lại, câu trả lời của Ngài ở Tin Mừng theo thánh Mác-cô rày đã viết:

 “Hai người con ông Dêbêđê là Giacôbê và Gioan đến gần Đức Giêsu và nói: “Thưa Thầy, chúng con muốn Thầy thực hiện cho chúng con điều chúng con sắp xin đây.” Ngài hỏi: “Các anh muốn Thầy thực hiện cho các anh điều gì?” Các ông thưa: “Xin cho hai anh em chúng con, một người được ngồi bên hữu, một người được ngồi bên tả Thầy, khi Thầy được vinh quang.”

 Đức Giêsu bảo: “Các anh không biết các anh xin gì! Các anh có uống nổi chén Thầy sắp uống, hay chịu được phép rửa Thầy sắp chịu không?” Các ông đáp: “Thưa được.” Đức Giêsu bảo: “Chén Thầy sắp uống, anh em cũng sẽ uống; phép rửa Thầy sắp chịu, anh em cũng sẽ chịu. Còn việc ngồi bên hữu hay bên tả Thầy, thì Thầy không có quyền cho, nhưng Thiên Chúa đã chuẩn bị cho ai thì kẻ ấy mới được.”

 Đức Giêsu gọi các ông lại và nói: “Anh em biết: những người được coi là thủ lãnh các dân thì dùng uy mà thống trị dân, những người làm lớn thì lấy quyền mà cai quản dân. Nhưng giữa anh em thì không được như vậy: ai muốn làm lớn giữa anh em thì phải làm người phục vụ anh em; ai muốn làm đầu anh em thì phải làm đầy tớ mọi người. Vì Con Người đến không phải để được người ta phục vụ, nhưng là để phục vụ, và hiến mạng sống làm giá chuộc muôn người.”

Thế nhưng, người Công-giáo chúng ta lại được giới-chức trong Đạo dạy bảo rằng: thánh Phê-rô được ở vào vị-trí gọi là toàn Giáo-hội được dừng xây trên vị-trí của ông. Câu kinh-thánh mà Giáo-hội Công-giáo vẫn qui về là đoạn Phúc Âm thánh Mátthêu đoạn 16 câu 18 như sau:

 “Còn Thầy, Thầy bảo cho anh biết: anh là Phêrô, nghĩa là Đá Tảng, trên tảng đá này, Thầy sẽ xây dựng Hội Thánh của Thầy, và quyền-lực tử-thần sẽ không thể thắng nổi.”  

Xét kỹ câu này, ta sẽ thấy là Giáo-hội của Chúa không dựng-xây trên thánh Phêrô mà trên Đức Kitô. Ở giòng chữ trước câu ấy, Đức Giêsu có hỏi các môn-đệ Ngài xem thiên-hạ nói Ngài là Ai? Có người bảo: là, ông Gioan Tẩy Giả, có người nói là ngôn-sứ Êlya; người khác lại cho rằng Ngài là ngôn sứ Giêrêmia hoặc một trong các Tiên-tri của thời trước đó.

 Khi ấy, Đức Giêsu mới hỏi: “Thế còn anh, anh bảo Ta là ai?” Nghe lời này, ông Phêrô mới thưa: “Thầy là Đức Kitô, Con Thiên-Chúa Hằng Sống.” Và khi đó, Ngài mới bảo cùng thánh Phê-rô rằng: “Anh là Đá (“Petros”, tiếng Hy-Lạp gọi đây là viên đá, hòn đá) và trên đá này (chữ “đá” đây là: “Petra”, tiếng Hy-Lạp là “tảng đá”, tức: thứ đá tảng thật lớn của “sự thật” mà thánh Phêrô vừa bày-tỏ), Ta sẽ dựng-xây Giáo-hội của Ta.”

 Đá tảng, mà trên đó Giáo-hội đích-thực được dựng-xây đã nối-kết với câu nói của thánh Phêrô, tức câu trả-lời, rằng: “Thày là Đức Kitô” và như thế là nền-tảng đích-thực trên đó Giáo-hội được dựng-xây chính là Đức Kitô, chứ không phải thánh Phêrô.

 Ngay đến thánh Phêrô cũng tuyên-bố rằng Đức Kitô là tảng đá khổng-lổ làm nền-tảng ở thư thứ I Phêrô đoạn 2 câu 4-8 và ở sách Công-vụ Tông-đồ đoạn 1 câu 11, 12 cũng nói như sau:

 “Anh em hãy tiến lại gần Đức Kitô, tảng đá sống-động bị người ta loại-bỏ, nhưng đã được Thiên-Chúa chọn lựa và coi là quý giá. Hãy để Thiên-Chúa dùng anh em như những tảng đá sống-động mà xây nên ngôi Đền Thờ thiêng-liêng, và hãy để Thiên-Chúa đặt anh em làm hàng tư-tế thánh, dâng những lễ-tế thiêng-liêng đẹp lòng Ngài, nhờ Đức Giêsu Kitô. Quả thật, có lời Kinh Thánh chép: Này đây Ta đặt tại Sion một tảng đá quý được lựa-chọn, làm đá tảng góc tường: kẻ tin vào đó sẽ không phải thất-vọng. Vậy vinh-dự cho anh em là những người tin, còn đối với những kẻ không tin, thì đá mà thợ xây loại bỏ đã trở nên đá tảng góc tường, và cũng là tảng đá làm cho vấp, tảng đá làm cho ngã. Họ đã vấp ngã vì không tin vào Lời Chúa. Số-phận của họ là như vậy.” (1P 2: 4-8)

 Thật ra thì, mãi cho đến thời của Giám-mục Calixtô từng là Giám-mục thành La-Mã từ năm 218 đến 223, đoạn phúc-Âm trên đây của thánh Mát-thêu mới được sử-dụng để xác-chứng là Giáo-hội được dựng-xây trên thánh Phê-rô và từ đó Đức Giám-mục thành La Mã được gọi là vị kế-tục thánh Phê-rô trong chức-vụ này.

 Để ý kỹ các đoạn Kinh-thánh nói về thánh Phêrô, ta thấy rõ-ràng thánh-nhân đây chưa từng là Giáo-Hoàng bao giờ hết. Hơn nữa, xét từng luận-điểm ở bên dưới, ta còn thấy rõ hơn, rằng:

 1-Thánh Phêrô là người có gia-đình. Điều này không phù-hợp với vai-trò của Đức Giáo-chủ của Công-giáo. Các đoạn Kinh-thánh như Mátthêu đoạn 8 câu 14, và nhất là đoạn thư thứ nhất Côrintô ở đoạn 9 câu 5, thánh Phaolô có nói rằng các tông-đồ đều có vợ.

2-Thánh Phêrô không bao giờ để mọi người cúi gập người chào thánh-nhân. Điều này thấy rõ nhất khi ông Cornêliô phủ-phục kính-cẩn thánh nhân (x. Cv 10: 25, 26)

3-Thánh Phêrô không đặt truyền-thống ngang tầm mức với Lời Chúa, Ngược lại, thánh-nhân ít tin vào truyền-thống của các tổ-phụ như có viết trong thư thứ nhất Phêrô đoạn 1 câu 18.

4-Thánh Phêrô không là Giáo-hoàng, bởi thánh-nhân chưa từng đội vương-miện hoặc mũ/mão Giáo-hoàng bao giờ hết. Ở thư thứ nhất Phêrô đoạn 5 câu 4, tác-giả giải-thích rõ rằng: “Khi Vị Mục-Tử tối cao xuất hiện, anh em sẽ được lãnh triều thiên vinh hiển không bao giờ hư nát.”

Quả là, vào những ngày đầu của Giáo-hội, thánh Phêrô đã có địa vị cao-cả trong hàg các thánh tông-đồ. Thánh-nhân luôn dẫn đầu đội ngũ các tông-đồ và là người cất lời giảng rao đầu tiên vào Lễ Ngũ Tuần sau khi Thánh Thần Chúa đổ tràn ơn mưa-móc xuống trên 3000 người có mặt. Nhưng, không có chỗ nào trong Kinh Thánh nói rằng thánh Phêrô là Giáo-hoàng tiên-khởi hoặc là Giám mục của các Giám mục trên thế-giới hết.

 Thật ra thì, dù thánh Phêrô đứng đầu danh-sách các thánh Tông-đồ, nhưng thánh Phaolô mới là người có tác-vụ thừa-sai cao-cả nhất. Chẳng hạn, về việc viết Tân Ước, trong khi thánh Phaolô viết lên khoảng 100 chương gồm 2,325 câu, thì thánh Phêrô chỉ viết có 8 chương bao gồm 166 câu mà thôi.

 Đằng khác, nói theo Kinh thánh, không có chứng-cớ nào quả-quyết rằng: thánh Phêrô từng đi gần đến Rôma! Mà, Tân Ước chỉ nói cho ta biết thánh-nhân mới đến Antiôkia, Samaria, Joppa, Cêsarê và vài nơi khác chứ không phải Rôma hoặc La-Mã. Nếu các tác-giả Tân Ước đã quên sót không đề-cập, thì đây quả là lãng quên thê-thảm chưa từng thấy, bởi Rôma (hoặc La-Mã) là thành-phố quan-trọng vào bậc nhất, với thế-giới…” (X. Ralph Woodrow, Was Peter the First Pope? Trong cuốn “Babylon Mystery Religion”, Ralph Woodrow Evangelistic Association, Inc. 1966 tr. 74-78)

Nói thế rồi, nay ta đi vào vùng trời truyện kể để xem thiên-hạ có kinh-nghiệm gì về các bậc trưởng-thượng nào khác, trong đời hay không.

Truyện rằng:

 “Ông bà nọ tên là Quỳnh có 4 người con, 2 trai 2 gái. Hai đứa trai là bác sĩ y khoa, còn 2 đứa gái, một là dược sĩ và một nha sĩ. Khoảng thời gian khi đứa con gái út vừa rời trường trung học thì 2 vợ chồng ông ly dị, và chỉ một năm sau, bà đã tái giá với một bác sĩ Mỹ già đã về hưu.

 Vì mục đích chính trong đề tài này nói về chữ “hiếu”, nên tác giả xin phép không trình bày lý do vì sao 2 vợ chồng ông bà Quỳnh lại ly dị.

 Ông Quỳnh là một nhà thương gia tài giỏi, thành công ngay từ hồi còn ở Việt Nam. Khi sang tới Hoa Kỳ thì ông tiếp tục xây dựng lại sự nghiệp thương mại, và mọi sự còn thành công nhiều hơn hồi ông còn ở Việt Nam. Chả thế mà vợ ông không cần phải đi làm việc, chỉ ở nhà và phụ giúp ông săn sóc 4 đứa con cho tới khi chúng khôn lớn, 3 đứa học hành thành tài và một đứa út ra trường trung học với hạng tối ưu. Gia đình ông quả là một hình mẫu mà bất cứ cặp vợ chồng nào cũng mong muốn.

 Sau một năm sau ngày vợ chồng ly dị, ông bị bệnh nặng không đi đứng bình thường và không thể tự săn sóc vệ sinh cho mình. Ông phải vào sống trong một “nursing home” vì 3 đứa con lớn đều đã lập gia đình, còn đứa út thì được học bổng phải đi học xa nhà. Về vấn đề vật chất, quả thực ông không thiếu thốn bất kể thứ gì, nhưng về mặt tinh thần thì ông có tâm sự cho tôi biết rằng ông rất cô đơn. Đứa con út bận học hành ở xa, một năm chỉ có thể về thăm ông tối đa là 2 lần. Còn 3 đứa lớn, mặc dù sống chung một thành phố với ông nhưng chúng chỉ đến thăm ông mỗi tháng 1 lần, mỗi lần từ 30 đến 60 phút. Chúng nó viện đủ mọi lý do như bận rộn công việc, con cái…

 Có lần, ông tâm sự với những giọt nước mắt chảy dài trên hai gò má gầy gò, nhăn nheo: “Thầy có biết không, lắm lúc tôi ngồi một mình nghĩ lại, cả một cuộc đời của tôi làm việc vất vả để kiếm đủ tiền mang về nhà phụng dưỡng cha mẹ già của mình. Cho đến khi cha mẹ tôi qua đời, sau đó 2 năm tôi mới lập gia đình và vợ tôi sinh cho tôi được 4 người con. Tôi lại làm việc vất vả, cố gắng kiếm được nhiều tiền hơn trước để cho vợ và 4 con của tôi được vui hưởng một cuộc sống sung túc, không thiếu thốn bất cứ một thứ gì, không thua kém bất cứ ai. Thế mà bây giờ Thầy thấy đấy, tôi thân tàn ma dại, bị vợ bỏ, con cái không đoái hoài gì đến, một mình lủi thủi trong viện dưỡng lão.

 Ba đứa lớn, cả tháng chúng mới tới thăm tôi một lần chớp nhoáng, đến cho có lệ. Còn đứa út nó bận học hành tôi không trách cứ. Không biết kiếp trước tôi có làm điều gì ác độc, hay cha mẹ tôi có làm gì sai quấy không mà ngày hôm nay tôi phải chịu cảnh này. Nhiều khi buồn quá tôi chỉ muốn chết sớm ngày nào tốt ngày ấy…” (Truyện kể ở trên mạng rất hà rầm, tha hồ đọc).

Mỗi người mỗi ý và mỗi cảnh, nhà Đạo của ta vẫn cứ dạy: mọi sự là do thánh-ý Chúa. Nhưng, tận thâm-tâm, ta có tin thế không hay chỉ là lời an-ủi, một hy-vọng? Hôm nay, về với Hội-thánh Chúa lại có người hỏi là: thánh Phêrô có là Giáo-Hoàng đầu-tiên không, dù có hay không, tưởng cũng không nên quên lời vàng Kinh Sách vẫn bảo rằng:

“Anh em cũng đừng để ai gọi mình là lãnh-đạo,

vì anh em chỉ có một lãnh-đạo, là Đức Kitô.

Trong anh em, người làm lớn hơn cả, phải là người phục vụ anh em.

Ai tôn mình lên, sẽ bị hạ xuống;

còn ai hạ mình xuống, sẽ được tôn lên.”  

(Mt 23: 11-12)

Thành ra, cứ như lời dặn của Đấng Thánh hiền trên đây, hẳn bạn và tôi, ta lại cũng quyết-tâm coi nhau như ngang-hàng, cùng một cấp. Không ai hơn ai. Cũng chẳng có ai thua thiệt, làm bề tôi của ai. Nhưng, hãy cứ tay trong tay hướng về phía trước mà sống nhanh, sống mạnh, sống vững chãi trong niềm tin của người đồng đồng Đạo, và đồng hàng.

Nghĩ thế rồi, hãy cứ hiên ngang hát lên ca-từ rất “hết biết” hoặc đáng sợ, ở trên mà rằng:

“Ngồi nghe anh hát thiên tình ca, Ngỡ như đất trời giao hòa. Và tai nghe thấy một rừng âm vang khúc hát dâng đời ta.

Cỏ cây muôn loài đều hân hoan,

Nhưng em tưởng như anh

Bóp nát sức sống em bằng tiếng ca Bóp nát sức sống em qua điệu nhạc Bằng lời dịu dàng anh giết em, giết chết trái tim em Bằng tiếng ca ru em trong u mê, và xót xa nhắm mắt với nỗi đau Ngọt lịm dạ…”

(Nhạc ngoại quốc: Killing me softly with his song)

 Trần Ngọc Mười Hai

Có những lúc

Thấy đời người và đời mình

Cũng nản chí nam nhi

Vì những chuyện như thế.

Nhưng không sao.